در اواخر اردیبهشت ماه سال جاری خبری منتشر شد مبتنی بر رایزنی شهرداری تهران با ارگانهای نظامی برای تبدیل شدن اماکن ارزشمند به موزه. در ذیل این موضوع، حق‌شناس رییس کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای شهر توضیحاتی در خصوص رایزنی ها انجام شده برای امکان بازدید عموم برای بناهایی که ارگانهای نظامی یا دولتی در حال بهره‌برداری هستند ارائه نموده اند.
پیش از این تجربه‌هایی نظیر باغ موزه قصر را داشته‌است که هم در مقیاس محلی و هم در مقیاس شهری تجربه موفقی ارزیابی می‌شود. بررسی اینکه صرفا تبدیل بناهای حایز ارزشمند به موزه راه حل مناسبی ست یا ارزیابی سیاستگزاری‌ها برای جذب گردشگر فرهنگی چه خارجی و چه داخلی در این مقال نمی گنجد اما فرصت را مناسب دیدیم حال که فرصت رایزنی برای بازدید از بناهایی که متعلق به همه عموم است؛ مطرح شده است درخواست تسهیل بازدید از مساجد و مدارسی حایز ارزش میراثی هستند نیز صورت گیرد. این امر به ویژه در مورد بناهایی که فارغ از ارزش کالبدی، مکان رویداد بسیاری از رخدادهای اجتماعی و سیاسی مهم در تاریخ شهر بوده است نیز می‌باشد.
یکی از بهترین نمونه های قابل مثال این امر مسجد مدرسه سپهسالار در تهران می باشد. این مدرسه چکیده ای از هزاران سال معماری ایران است(۱) و نشان می دهد چگونه از فضای آزادِ به وجود آمده بر اثر افزایش مساحت شهر کمال استفاده صورت گرفته و این امکان فراهم آمده تا مفاهیم جدید فضا و تزیینات را بر فرمهای سنتی معماری مذهبی تحمیل کنند(۲). یا مدرسه مروی در ورودی #کوچه_مروی . آنچه از بیرون می توان با کمی سرک کشیدن دریافت این است که بنای مدرسه رنگ و بویی از خط محسن فروغی دارد که نمونه اش در دانشکده حقوق دانشگاه تهران قابل مشاهده است. و این تنها بخشی از ارزشهای این بناست. چرا که هر بنا با رویدادهایش کامل می شود و این بنا دیرزمانی محل رخدادهای تاثیرگذار تاریخ تهران و حتی ایران بوده است. اما امکان بازدید از آن به علت دایر بودن کلاسهای حوزوی برای عموم گرفته شده است. در نظر داشته باشید که چشم‌انداز سند “ارتقاء کیفیت زندگی در مرکز تاریخی شهر تهران” با دو رویکرد توسعه گردشگری و تقویت سکونت تدوین گردیده است و این مطالبه در راستای هم‌افزایی و تسهیل اجرای آن می‌باشد.
فیلمی که مشاهده می‌نمایید مربوط به برنامه بازدید آثار معمار “حسین لرزاده” می‌باشد. با وجود تمام تلاشها و پیگیری‌هایی که دغدغه‌مندان تهرانشناس و تهرانپژوه در حمایت از ابقاء بازدید از این بنا در کنار دیگر آثار در نظر گرفته شده ، انجام دادند و با وجود رعایت تمامی شعونات و مواردی که برای بازدیدکنندگان الزام شده بود، این برنامه متوقف شد. فیلمی از داخل مدرسه
از این دست بناها در تهران به ویژه منطقه ۱۲که مدیریت شهری تمامی اراده و سیاستگزاری خود را برای توسعه گردشگری در آن گذاشته است کم نیست. شاید این رایزنی فرصت مناسبی باشد برای بازگشت یک میراث ملی به عرصه عمومی.
۱-ن.ک.ب:مسجد مدرسه سپهسالار، فرامرز پارسی، مجله معمار۳۵،بهمن و اسفند ۱۳۸۴
۲-ن.ک.ت:نقش معماری در پیدایش شهر تهران،جنیفر.ام.اسکرس. تهران پایتخت دویست ساله،شهریار عدل و برنارد اورکاد،۱۳۷۵
